10 oct 2009

Día mundial contra a pena de morte
Cincuenta e oito países manteñen en vigor a pena de morte, pero o 90% das execucións concéntranse en cinco países, afirman os movementos abolicionistas
Galicia Hoxe, 10.10.2009
A Coalición Mundial contra a Pena de morte, da que forma parte AI, conmemora hoxe o Día Mundial contra a Pena de morte. Aínda que a meta final da organización é lograr a súa abolición total, como medida previa busca unha moratoria das execucións ou unha redución do uso da pena máxima.
(AI) denunciou onte que Sudán, Arabia Saudita, Iemen e Irán continúan impondo a pena capital e executando a menores, mentres que Xapón executa enfermos mentais ou que nalgúns lugares, como o estado indonesio de Aceh, se reinstaurou a lapidación. AI tamén denuncia que esta condena se aplica de xeito discriminatorio, posto que se impón nun número desproporcionado a persoas sen recursos.
Nun novo informe, titulado "Pena de morte: ¿unha pena en vías de extinción?" que a organización publicaba onte, ponse de relevo como a maior parte do mundo intenta avanzar cara á abolición deste castigo "con paso lento pero firme".
"Miles de persoas seguen en risco de ser executadas nos 58 países que manteñen en vigor a pena capital. Só en 2008 se soubo que 8.864 persoas foron condenadas á morte, moitas delas en xuízos inxustos e arbitrarios, vítimas da discriminación e de erros xudiciais que seguen levando inocentes ó patíbulo", asegura AI no seu informe.
Unha terceira parte de países do mundo aplican a pena de morte, aínda que o 90 por cento das execucións se concentran en China, Arabia Saudita, Estados Unidos, Irán e Paquistán, afirmou onte un grupo de activistas en favor da abolición universal desa sanción.
Esta denuncia coincide coa celebración hoxe da Sétima Xornada Mundial contra a Pena de morte, que este ano destaca a importancia da educación, a información e, en xeral, a sensibilización da opinión pública na loita contra a pena capital.
Neste contexto, as autoridades suízas e varias organizacións comprometidas con esa causa anunciaron onte a celebración do cuarto congreso mundial sobre esta temática, que se celebrará en febreiro próximo en Xenebra, para facer un balance da pena capital, á que renunciaron cerca do 70% de países, aínda que moitos reservaron a posibilidade de volver instaurala.
USA executa menos porque sae caro
O número de execucións en Estados Unidos mostrou unha tendencia a diminuír desde que alcanzou as súas cotas máis altas a mediados da década dos noventa. Con todo, a 5 de outubro de 2009, o número fora xa pasado con 39 execucións e están programadas outras 15 máis para antes de que finalice o ano, mentres que 58 presos esperan no corredor da morte. "A cuestión da pena de morte estivo practicamente ausente dos discursos e da axenda do novo presidente de Estados Unidos, Barack Obama. Pero a situación cambiará en pouco tempo, cando teña que lidar con varios casos de condenados á morte a nivel federal cuxos procesos de apelación se achegan á súa fase final", indica AI. O propio presidente Obama declarou que apoia a pena de morte para "heinous crimes" (delitos atroces), aínda que non especificou cales eran.
Algunhas fontes citadas pola prensa estadounidense relacionaban o descenso de execucións en 2008 coa crise económica. Autoridades e lexisladores de varios estados resaltaron a cuestión do custo dos casos de pena de morte como un factor determinante ata para abolir a pena capital. No estado de California, a Comisión para a Correcta Administración da Xustiza ditaminou en xullo de 2008 que o actual sistema con pena de morte lle custa ó estado 137 millóns de dólares por ano, mentres que un sen pena capital custaría menos de 12 millóns.
Outros estudos realizados en Maryland, Tennessee e Kansas confirman, con distintas cifras, o sobrecusto dos casos nos que o fiscal solicita pena de morte con respecto a outras condenas: teñen dúas fases separadas, máis gastos de investigación e para a selección do xurado, así como para as fases de apelación.
Outro dos puntos para ter en conta á hora de ser condenado á morte é a capacidade para pagar unha boa defensa, para ter acceso a sectores influentes da sociedade, ou ata para retribuírlles ós familiares das vítimas para que accedan ó indulto, convértese na "clave" para poder eludir o patíbulo. "Tanto é así, que en moitos casos o status socioeconómico do acusado determina as posibilidades de ser executado ou non, asegurou, e resaltou que esta condición pódese dar en Nixeria, Estados Unidos, Irán ou Arabia Saudita, segundo AI.
DATOS
Un ano máis, a República Popular China foi o país que máis execucións cometeu, e máis condenas á morte emitiu, durante 2008, cun total de 1.718 execucións e 7.003 condenas á morte. Ademais, AI sinala a polémica cuestión do uso de órganos de presos executados como fonte de transplantes.
Segundo un artigo publicado polo diario "China Daily" o pasado 26 de agosto, o viceministro chinés de Sanidade, Huang Jiefu, recoñeceu que dous de cada tres órganos trasplantados en China se extraen a presos executados. "AI teme desde hai moito tempo que o comercio lucrativo de órganos sexa un grande incentivo económico para continuar coas execucións"
En Irán, menores e lapidadas
AI indica que en Irán se produciu un notable incremento das execucións desde as eleccións presidenciais "En pouco máis de 50 días documentáronse non menos de 115 execucións, unha media de máis de dúas diarias". Desde 1990 Irán executou polo menos 44 menores de 18 anos, o país máis "activo" neste sentido. Polo menos oito desas execucións tiveron lugar en 2008, e outras tres, en 2009. A isto únese a lapidación, un castigo que afecta en maior medida ás mulleres porque non gozan de igual trato ante a lei.
Arabia Saudí mata estranxeiros
Nos últimos anos, o Goberno de Arabia Saudita executou máis de dúas persoas á semana. Polo menos 102 persoas foron executadas en 2008. Desde comezos de 2009 e ata o 17 de setembro, tívose noticia da execución doutras 55 persoas. En 2008 case a metade dos executados eran cidadáns de países como Nixeria. Dos 55 executados ata o pasado 17 de setembro de 2009, 40 eran sauditas, dunha poboación duns 21 millóns, mentres que 15 eran estranxeiros residentes en Arabia Saudita, cuxo número rolda os seis millóns.