O home que bisbaba ós cabalos (1998), de Robert Redford

Non vira esta película (en Uruguay chamáronlle O señor dos cabalos: velaí o cartel) cando a súa estrea e recupereina esoutro día dende a TV. Emotiva, sen dúbida (aínda que o pase por TV, con centos de anuncios, estraga calquera cousa). Tampouco sabía que era unha das primeiras películas (non a primeira) de Scarlett Johansson, cando só tiña 14 anos, case unha musa deste blog (falamos aquí dela por Match Point e por A moza da perla). Xa amosaba, tan nova, o que se podía agardar: unha futura excelente actriz.

Europa e o diñeiro.

Pan por Pan sábado 3 novembro

“Hoxe só hai unha gran forza en Europa: o diñeiro. Hai 20 anos os meus estudantes de Oxford querían dedicarse á política e á investigación. Hoxe as nosas elites van ó diñeiro e o diñeiro mércao todo en Europa, é como a droga do esquecemento, non queremos pensar os problemas. E se non encontramos outro ideal, o diñeiro vai sufocar a vida espiritual. En Europa a esperanza sempre estivo na esquerda dende a Revolución Francesa e onde non haxa unha esquerda seria, cun programa humano, hai un burato negro. Suíza, ese pequeno país ultraliberal, convértese nun xeito de protofascismo para vacas. Non hai unha gran ventá sobre o mañá, unha utopía se queren, si, un equivócase, pero se os mozos non queren equivocarse, se din que non lles van enganar de novo, qué lles queda? Irse traballar á banca.” (Dunha conferencia de George Steiner, hai uns días, en Barcelona, citada por La Vanguardia).

ENTRE HORTAS E PORTAS, de Xosé M. González

17. TRISTEZA.

(Foto: Saudade, de Ricardo Tavares)

Canta Maria Queiroz evocando o seu São Paulo e conta sobre Vinicius de Moraes. Malia ser historia melancólica, a lenda do samba, aquela prosodia e desenvoltura brasileiras -que distintas ela e a irmá Vánia de todos nós, o resto!- aloumiñan e estimulan. Pero a calidez non ten percorrido alén da propia melodía. Esváense notas, acento, resonancia, e a lembranza próxima das verbas adquire particular sentido no chumbo da aura presente.

No serán, unha xanela afastada admite luz amortecida no Portón do Recanto. Tempo e luz semellan hoxe aliado natural de certa apoloxética ao revés que é degustada polo alleo e moitos propios. “O peor de Galicia”, define un viaxeiro que olla desde o tren e pronuncia Lugho con entoación sorneira connotando rusticidade; só eu o presenciara e escoitara, pero hoxe case todos poderían aboalo e o que non, calaba. Ás nove menos cinco Sara e Chus levantan co tempo xusto para acadar a rúa do Miño na hora de chegada que lles marcan; deixan sen moita pena unha reunión de frases breves que seguramente non animaría nin o Jumpin’ Jack Flash. Saudade é palabra que algúns acaban de adquirir; se familiar a todos, non resultaría mala expresión para o que nos pasa.

Que nos falta? Algún observador de lugueses había dicir que humor e chispa, sempre; iso faría, xaora, antes de tratar o Sesé Llamas, poño por caso, ou o Mero Iglesias. Outro que se a choiva e lousados cinsentos, pero temos tamén o aire lixeiro das alturas. Alleos nós a tales metafísicas, porén a empatía non acorda, ou seica a mesmidade chama por unha introspección longo tempo demorada, que a propia mocidade tenta e consegue evitar a cotío en forma doada e voluble.

Grandío conta un conto, gaña algo de tempo, consegue algún sorriso e comentario; pero a el mesmo nin lle brillan moito os ollos nin dan esa impresión de xirar vertixinosos. Entra Xavier Rodríguez Barrio, atrae un par de olladas mais volve saír, non deixa ronsel a incipiente fama de poeta enxeñoso. A pouco e pouco erguemos, imos marchando en silencio, apenas un adeus, ata mañá; dúas ou tres mozas baixan, collidas do brazo, camiño da rúa Cidade de Viveiro. Na Praza do Campo, outros poucos endereitan pola Rúa Nova.

Xa senlleiro, parece o momento de sonho para fazer a fantasia. Pero a noite vén favorable a un estrañamento que desbote calquera caste de entroido. Bo para estoicismo, igual, ou ascetas. Nos soportais da Maior cruzo a Xosé Gayoso Veiga tras bufanda e abrigo, o matemático solvente que puido quizá ser gran científico; semella que o mundo vai con el a medias. No Centro e o Cantombar pouco siareiro queda, non sei qué ten o Madrid (barra fronte á porta e en ángulo, talvez), sempre denota máis bulicio. Un garda municipal ascende o paseo cara ao Pazo do Concello.

Pero son impresións lenes, quizá reflexo doutra anterior, ou posterior. Todo pasa bastante inadvertido, coma a señoriña que leva maletas na Porta da Estación e agora vén por onda a igrexa da Nova; igual có escaparate de Aquilino e a súa grande navalla de reclamo; coma Fole, que fóra de portas debeu xa coller do café para a casa. “Deixei Lugo, e a medida que me afastaba, sentía que me abandonaba gozosamente a opresión que sentira, sentía dentro de min que volvían renacer as miñas ideas, liberadas xa de tanta tristura”; escribiu Petitcolin e non é iso, non é iso. O mundo non é amigo, cómpre buscar achego nalgún xalundes. San Pedro abaixo, ecoa Vinicius. Tristeza non ten fin.