Igrexa e franquismo
Chegáronme hoxe (grazas á editora 3C3) estes dous tomazos sobre a Igrexa e o franquismo, que onte se presentaban en Compostela. Sabemos da seriedade do seu autor, Xosé Chao Rego (foi o meu primeiro xefe de seminario de galego nun Instituto de Compostela, aínda que só por mes e medio: eu ía de sustituto daquela), unha das máximas autoridades neste campo de estudo e investigación, e esperamos aprender moito das súas páxinas: comentarémolo aquí en canto lle metamos o dente.

Os nabis e os escultores españoles das vangardas

Este solto vai dirixido sobre todo ós lectores/as non ourensáns (e tamén os ourensáns se aínda non as viron) : porque vou recomendarlles dúas magníficas exposicións que temos en Ourense estes días e que quizais ata se animen a facernos unha visita na ponte para vir velas.

A primeira delas inaugurouse antonte e leva como título LOS NABIS. PROFETAS DE LA MODERNIDAD: está no local de Caixanova, en plena Praza Maior, e creo que xa estivo antes en Ourense. Ten pezas de Paul Gauguin (na foto, "A filla do patrón"), Emile Bernard, Edouard Vuillard, Paul Sérusier e Georges Lacombe, entre outros, procedentes todas de museos franceses.

E no Centro Simeón segue EL VOLUMEN APROPIADO, unha colectiva de escultores españoles do tempo das vangardas: Pablo Gargallo (na foto un seu debuxo: "Retrato dunha moza na praia", 1933); Pablo Serrano; Honorio García Condoy e Ramón Acín, este último militante republicano fusilado no inicio da guerra (deseñou un monumento a Galán e García Hernández en Jaca que non se chegou a facer, na mostra están os bocetos). Esta é unha mostra patrocinada por Ibercaja que tampouco ten desperdicio.

Nos dous casos editáronse dous catálogos excepcionais que tamén paga a pena gardar.

Os nabis.

Pan por Pan 2 maio

Dende hai uns días pódese ver, nos locais da Praza Maior da Fundación Caixa Galicia, unha exposicións imprescindible: Os Nabis. Profetas da Modernidade. Con ese nome se designa a un grupo de artistas franceses, que seguiu a pegada de Paul Gauguin nos doce últimos anos do século XIX: Paul Sérusier, Paul Ranson, Pierre Bonnard, Felix Vallotón, Xavier Roussel, Georges Lacombe e Edouard Vuillard. As súas pezas, como esas mulleres bretoas xogando coas augas bailantes de vizosa decoración modernista, falan dun mundo cheo de espiritualidade, crítico cos xeitos mecanicistas e materialistas da nova civilización urbana e industrial. Do tempo dos poetas simbolistas, os nabis reivindican o misterio e os soños, as lendas e as alegorías, a color como expresión dos estados da alma: a arte como nova relixión, unha arela que segue sendo válida para os artistas de hoxe.

TELEXENIA
(Pan por Pan 26 abril. Imaxe de Bud Fisher)

Chegou a hora da telexenia. Dos programadores de imaxe. ¿Firmeza ou naturalidade? ¿Modernidade ou determinación? ¿Frescura ou seguridade? Non se preocupen: todo está previsto, todo pensado. Para iso están os asesores de imaxe: non haberá candidatos do PP con polo, porque iso seica é demasiado informal. Os socialistas van amosarse relaxados, sorrindo e mirando de lado a cámara. A liberdade individual non conta: e el non será todo isto outra mostra de homes e mulleres obxecto? Porque, nos tempos da corrección política, os candidatos están máis predeseñados que as misses das pasarelas.
Por certo, sorprende esa foto de Francisco Rodríguez nalgúns carteis (candidato socialista en Ourense), cos brazos e as mans abertas á vista: coa mesma iconografía dun Cristo na Santa Cea ou dicindo aquilo de “que os nenos veñan canda min”. Pero supoño que quere dicir “deixade que os votos veñan canda min”.

Zeca Afonso: moi ben pola TVG

Na noitiña do mércores fomos todos á cama entoando para nós o Venham máis cinco e Verdes son os campos...: velaí o milagre da televisión. Moi ben pola TVG, pola gravación da gala de homenaxe ó Zeca Afonso, Sempre 25 abril, en Pontevedra. Non é doado axuntar tal cantidade de grandes figuras da música galega e portuguesa, ata 22 cantores e grupos: só contemplar nun mesmo espectáculo a Uxía Senlle e Dulce Pontes xa é un agasallo irrepetible.
Para os que rondamos os 50, o espectáculo, mesmo visto por televisión, foi tamén un doce remoer da memoria. Ensarillados na nosa saudade, vimos pasar diante nosa os ecos dunha parte notable da nosa mocidade: Xosé Afonso, Miro Casabella, Sergio Godinho, Fausto (este só nunha entrevista), etc. E descubrimos outros grandes artistas da música portuguesa máis recente que seguen o ronsel de tan egrexios mestres. Houbo tempo, por suposto, para a apelación ó combate: ese Franco asasino na voz de Antón Reixa e os vivas ó Poder Popular.
Zeca Afonso segue vivo na súa música para nós, sen dúbida. Pero que pensarán os mozos de hoxe, que non viviron aquelas vedrañas emocións, aquel alento ergueito que estaba na raíz das súas cantigas?